Xôi được chia thành hai loại chính theo màu gồm xôi đơn sắc và đa sắc. Xôi đơn sắc là Xôi chỉ có một màu như: Xôi đen, Xôi đỏ, Xôi trắng, Xôi hồng… còn Xôi đa sắc là Xôi có nhiều màu sắc khác nhau trộn lại trong một chõ đồ. Làm Xôi cưới trong đám cưới người Tày cũng không ít công phu, ngoài việc chọn gạo nếp nương mới, thơm và dẻo, người ta còn phải cất công vào tận rừng sâu kiếm tìm các loại lá cây để tạo màu cho Xôi. Mỗi một màu là một loại lá, lá được hái rồi đem chế biến thành nước màu, nước ấy được đồng bào đem ngâm gạo từ tối hôm trước cho đến sáng hôm sau đợi ngấm màu rồi bỏ vào chõ được làm bằng thân gỗ hương để đồ. Tuy nhiên không phải đám cưới nào cũng có Xôi đa sắc bởi Xôi đơn sắc hay đa sắc phản ảnh sự trong trắng của cô dâu trước ngày về nhà chồng, và cũng chính vì vậy làm loại Xôi nào còn tùy thuộc vào từng tiệc cưới.
Đám cưới của đồng bào người Tày, Xôi đa sắc chỉ được làm trong những cỗ cưới khi cô dâu đã trót có mang. Đó là một nét văn hóa độc đáo. Chính bởi vậy khi đem xôi trình tổ tiên ngoài việc xin được chứng giám cho niềm vui lứa đôi, xin được đón nhận thành viên mới, hay xin được phù hộ ăn nên làm ra, hạnh phúc trăm năm còn là báo cáo với tổ tiên về đức hạnh của cô dâu. Và nếu cô dâu có lỡ trót thì khấn xin tổ tiên lượng thứ, khoan dung và cũng là để tạ lỗi. Mặc dù không ai nói ra nhưng từ xôi người ta có thể biết được niềm vui hay những mặc cảm của gia chủ vì thế khách luôn biết cách ứng xử rất văn hóa để tránh không làm tổn thương đến gia chủ.
Thường khi xôi được ăn kèm với thịt nấu đông, thịt lợn quay hay khau nhục. Vị ngọt thơm cùng cảm giác ngầy ngầy rất bùi luôn làm người ta thích thú. Một đám cưới của đồng bào người Tày vùng núi phía Bắc sẽ thật sự tẻ nhạt và kém phần hấp dẫn giả sử nếu thiếu món xôi trong mâm cỗ (điều này hầu như không bao giờ xảy ra). Khách đến dự tiệc có thể không ăn thịt gà, không ăn cơm tẻ hay hoa chuối nộm… nhưng chắc chắn không thể không ăn xôi.
Sau khi tan tiệc, xôi cưới lại được gia chủ đem chia cho họ hàng nội ngoại, bạn bè thân hữu đã đường xa lặn lội đến chúc mừng niềm vui với gia đình. Chính vì vậy Xôi là một món ăn độc đáo của người Tày, nó mang cả những giá trị vật chất và tâm linh, mang niềm vui và sự san sẻ. Là một phần của lễ nghi trong đám cưới của cộng đồng người Tày, là biểu tượng của lòng nhân ái khoan dung và thương mến.
